HARCERZ MIŁUJE PRZYRODĘ I STARA SIĘ JĄ POZNAĆ

Celem Akcji „Czuwam!” jest podkreślenie roli służby w kształtowaniu charakteru młodego człowieka oraz postawy niesienia bezinteresownej pomocy w odpowiedzi na dostrzeżone potrzeby. Chcemy, aby zuchy i harcerze byli uważni na otaczający świat, otwarci na pomoc innym i pełnienie służby.  

Aktualności na Facebooku
Pobierz materiał dla ZHP
POBIERZ MATERIAŁ DLA SZKÓŁ I ORGANIZACJI
ZGŁOŚ SWÓJ PATROL I OTRZYMAJ DYPLOM

CZUWAM!

Żyjemy, by zmieniać świat na lepszy. Kierunek naszych działań wynika z uważności na innych i otaczający świat – dostrzeżeniu potrzeby, zrozumieniu jej oraz rozsądnym reagowaniu. Nie pozostajemy obojętni na to, co się dzieje wokół nas.  

Akcja „Czuwam!” odbywa się co roku w ostatni weekend kwietnia, a gromady i drużyny harcerskie przygotowują się do niej przez kilka miesięcy. Raz w roku w jednym czasie angażuje wszystkich z całej Polski w realizację służby w nawiązaniu do wybranego punktu Prawa Harcerskiego. Akcja powinna również stanowić początek podjęcia długofalowej służby.  

Ogólnopolska Akcja  „Czuwam!” jest formą realizacji Strategii ZHP w obszarze „Odpowiedzialni społecznie” – stanowi część planu taktycznego realizacji Strategii ZHP na lata 2019-2021.

MAPA FINAŁU

ZGŁOŚ SWÓJ PATROL I OTRZYMAJ DYPLOM

DLACZEGO PRZYRODA?

Czuwam dla Ziemi, bo taką nazwę przyjęła tegoroczna Akcja „Czuwam!”, to uwrażliwienie na otaczający świat przyrody – to zwiększenie świadomości i służba na jej rzecz. Dzięki temu zuchy, harcerze i harcerki, wędrownicy oraz instruktorzy staną się częścią globalnych zmian dotyczących ochrony przyrody, działając lokalnie, odpowiedzą na specyficzne potrzeby swojego otoczenia, rozsądnie korzystając z natury, racjonalnie gospodarując odpadami i umiejętnie wykorzystując wodę oraz energię. Tylko przyjazne dla środowiska nawyki zbudują prawdziwą więź pomiędzy przyrodą a ludźmi.  

Od zawsze harcerskie działania charakteryzuje odpowiedzialność, reagowanie na bieżące problemy, jak również przygotowanie się w perspektywie „pojutrza”. Potrzeba przeciwdziałania zagrożeniom przyrody jest jednym z najważniejszych globalnych wyzwań współczesnego świata. Naszym obowiązkiem wynikającym z szóstego punktu Prawa Harcerskiego „Harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać” jest stanięcie w obronie przyrody, kiedy jest ona zagrożona. Naszą odpowiedzialnością za naturę, której jesteśmy częścią, jest kształtowanie postaw oraz działań na rzecz poszanowania przyrody, zasobów naturalnych oraz Ziemi.  

To szczególny czas w naszej organizacji, dlatego niech Akcja „Czuwam!” 2021 będzie równocześnie złapaniem głębokiego oddechu i symbolicznym budzeniem się do życia na wiosnę – dźwignięciem do prężnego działania gromad i drużyn po okresie kryzysu i stagnacji. To również możne być znakomita okazja do przeprowadzenia naboru. 

 

CELE ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

wspierane przez „Czuwam dla Ziemi”

Cel 13: Podjąć pilne działania w celu przeciwdziałania zmianom klimatu i ich skutkom

Cel 14: Chronić oceany, morza i zasoby morskie oraz wykorzystywać je w sposób zrównoważony

Cel 15: Chronić, przywrócić oraz promować zrównoważone użytkowanie ekosystemów lądowych, zrównoważone gospodarowanie lasami, zwalczać pustynnienie, powstrzymywać i odwracać proces degradacji gleby oraz powstrzymać utratę różnorodności biologicznej 

Jak zacząć?

ZACZNIJ OD SIEBIE

Ćwiczenie na początek

Rozejrzyjcie się dookoła siebie i spróbujcie policzyć wszystkie przedmioty, które widzicie w pokoju. Ile ich jest? 100? 200? Spróbujcie oszacować, ile jeszcze jest schowanych w różnych szafkach i schowkach.

Refleksja

Zastanówcie się, których nie używaliście w przeciągu ostatniego roku i czy są one wam nadal potrzebne. Pomyślcie, czy możecie je komuś oddać lub może przekazać na np. licytacje charytatywne?

Co robić dalej?

Może pojawi Ci się teraz myśl, że zachęcamy Was do szalonego minimalizmu i zakażemy robić obozowe koszulki, bo MUSISZ być zero waste. Nie bój się – wiemy, że każda przesada jest szkodliwa. W Akcji “Czuwam dla Ziemi” zachęcamy do świadomego kształtowania postaw konsumenckich i dojrzałego ograniczania swojego wpływu na środowisko. 

PLAN DZIAŁAŃ
ŚWIADOMOŚĆ

Zapoznajcie się gromadą, drużyną, zastępem lub indywidualnie z problematyką odpadów. 

GODZINA DLA ZIEMI

Dołączcie do symbolicznego gestu dla naszej planety i dowiedzcie się więcej o Tygodniu Bez Plastiku.

PRZYGOTOWANIE

Zaplanujcie działania na rzecz przyrody. Może połączycie je z naborem? 

 

FINAŁ

To wspólny czas realizacji działań od 22 do 25 kwietnia 2021 r.

 

DZIAŁANIE

Kontynuujcie podjętą służbę i zmieniajcie świat na lepsze.

 

KAMPANIA SPOŁECZNA

Umieszczajcie w mediach społecznościowych efekty zarówno Waszych działań edukacyjnych, jak i służby w terenie. Pokażmy, jak razem potrafimy zadbać o naszą przyrodę!  

Oznaczajcie swoje zdjęcia i filmy hashtagiem #czuwamdlaziemi na swoich profilach w mediach społecznościowych, a także udostępniajcie je na naszym wydarzeniu “Czuwam dla Ziemi” na Facebooku.  

Aktualności na Facebooku

POCHWALCIE SIĘ SWOJĄ SŁUŻBĄ

Raporty ze zrealizowanych działań przesyłajcie też do Mapy Służby ZHP, aby Wasza służba została udokumentowana i służyła jako inspiracja dla innych.

Pierwszym 50 zastępom/patrolom/gromadom/drużynom, które to zrobią, wyślemy grę karcianą “SegrEko” wraz z dodatkami!

MAPA SŁUŻBY ZHP
ŚWIADOMOŚĆ

Wybierzcie waszą metodykę i zapoznajcie się z pomysłami i inspiracjami na działania opartymi o metodę harcerską. Pozwolą one dostrzec możliwości realizacji tego tematu przy okazji codziennych działań harcerskich, które realizujecie w drużynie czy gromadzie, ale i również w naszych indywidualnych decyzjach, które każdy podejmuje na co dzień.

Drużynowi gromad i drużyn Nieprzetartego Szlaku znajdą polecane propozycje aktywności we właściwych metodykach, które mogą stać się inspiracją do działań.

 

ZUCHY
HARCERZE
HARCERZE STARSI
WĘDROWNICY
GODZINA DLA ZIEMI

27 marca 2021 r.

Zapraszamy Was do wzięcia udziału w Godzinie dla Ziemi WWF – to największa ekologiczna akcja na świecie, której symbolem jest wspólne gaszenie światła w geście ochrony naszej planety. W tym roku Godzina dla Ziemi odbywa się w dniu 27 marca o godz. 20:30.

Dołączcie do symbolicznego gestu

Dołączmy do globalnej społeczności skautowej i Czuwajmy dla Ziemi w czasie Godziny dla Ziemi 2021! Spotkajcie się w tym dniu i zorganizujcie wydarzenie poświęcone naszej planecie, której przecież jesteśmy częścią.

Pochwalcie się

Wyślijcie zdjęcia i filmiki z Waszego świętowania Godziny dla Ziemi WWF i oznaczcie je #godzinadlaziemi2021, #earthhour. Dołączycie w ten sposób do globalnej akcji i pokażecie, że leży Wam na sercu stan naszej planety.

PRZYGOTOWANIE

Zaplanujcie wasze finałowe działania na rzecz Ziemi w gronie waszej rady drużyny lub kadry gromady. Warto, abyście sami dowiedzieli się, jakie działania pomogą rozwiązać problem śmieci i odpadów w Waszej okolicy, a następnie sami je wdrożyli. Warto w tym temacie skontaktować się z lokalnymi władzami, nadleśnictwem lub okolicznym Punktem Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych.  

Segregacja śmieci

Zdobądźcie podstawową wiedzę, jak segregować zebrane śmieci i w trakcie zbierania od razu je umieszczać w odpowiednio oznaczonych workach.

Wyposażenie

Zadbajcie dla siebie o worki i rękawiczki - najlepiej wielorazowe: bawełnianie lub jutowe. Pamiętajcie, że możecie wykorzystać je wielokrotnie – wystarczy wyprać i wyparzyć. Możecie też pozyskać lub pożyczyć chwytaki do śmieci, które ułatwiają podnoszenie je z ziemi. Dzięki chwytakom zadbacie też o swoje bezpieczeństwo.

Bezpieczeństwo

Pamiętajcie, aby nie podnosić rękami niebezpiecznych śmieci jak np. zużyte środki medyczne, igły, potłuczone szkło i inne ostre przedmioty. Do tego warto mieć chwytak lub specjalne, grube rękawice, które warto w tym celu pozyskać.

DZIEŃ ZIEMI I FINAŁ AKCJI CZUWAM

Zlikwidujmy razem dzikie wysypiska śmieci w lasach, uprzątnijmy plaże oraz brzegi rzek i jezior, górskie szlaki, pobliskie parki i własne osiedla.  

W dniach od  22 do 25 kwietnia zorganizujcie się w małe grupy: szóstki, zastępy, patrole w gronie bliskich przyjaciół, z którymi widzicie się prawie codziennie lub wraz z rodziną (w sytuacji obostrzenia przepisów związanych z pandemią) i działajcie w ochronie przyrody!  

Zadbajcie o swoje bezpieczeństwo (również sanitarne) i uważajcie też, aby podczas zbierania śmieci nie podnosić samemu przedmiotów niebezpiecznych. W przypadku nietypowych znalezisk zapoznajcie się co z nimi robić w linku poniżej.

ZOBACZ, CO ROBIĆ

POLITYKA ŚRODOWISKOWA

Wasze działania powinny sprzyjać środowisku, dlatego planując je nie możecie nie skorzystać z Polityki Środowiskowej ZHP, która ukazuje co robić, jak obozować, biwakować, harcować w zgodzie z naturą. 

 

ZOBACZ ZASADY POLITYKI

BIBLIOTEKA

Polecamy poniższe materiały, z których można czerpać inspiracje do przygotowania programu dla zastępów, gromad i drużyn.

DALSZE DZIAŁANIA

Tegoroczny temat Akcji “Czuwam!” to jedynie propozycja działań w jednym z tematów potrzeb, na które możemy odpowiedzieć.  Jednak,  jeżeli zainteresowaliście się nim, możecie go podjąć na stałe. Zastanówcie się po zrealizowaniu działań, co dalej? Czy Wasze działania już coś zmieniły, co możecie jeszcze zrobić, aby zwiększyć w przyszłości ich skalę? Może jesteście w stanie wpłynąć na inne osoby z Waszego środowiska lub nawiązać współpracę z innymi lokalnymi organizacjami na rzecz tego problemu, aby wspólnie edukować i z nim się zmierzyć?  

Jeżeli podczas Waszych dotychczasowych działań odkryliście nietypowy problem, który wymaga szeregu innych działań, aby go rozwiązać, to może jest to dla Was dobre pole na długofalową służbę?  

Może jeżeli jest to na tyle duży problem, że nie jesteście w stanie go sami rozwiązać, to warto to nagłośnić w Waszej lokalnej społeczności i zainicjować współpracę na rzecz jego rozwiązania? A może udało Wam się odkryć ciekawy lub nietypowy sposób na rozwiązanie problemów odpadów i śmieci w Waszej okolicy, który można przenieść na inne regiony Polski? Jeżeli tak, nie zapomnijcie podzielić się nim poprzez przesłanie do nas swojego raportu na Mapę Służby ZHP.

Organizator

Zespół Czuwam dla Ziemi: Agata Erhardt-Wojciechowska, Jakub Lasek, Aleksandra Berner, Adrianna Błażek, Klaudia Kubik, Magdalena Noszczyk, Anna Pospieszna, Kamila Smyczek, Emilia Wadas, Adrianna Zalewska.   

Korekta: Ewa Trystucha  

Kontakt: [email protected]

ZHP realizuje działania sfinansowane ze środków Rządowego Programu Wsparcia Rozwoju Organizacji Harcerskich i Skautowych na lata 2018-2030  

Patronat Honorowy Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych